PvdA-GroenLinks ziet een gebalanceerd concept beleidsakkoord met duurzame en sociale combinaties. De intenties zijn echter grofmazig beschreven en hierbij roepen wij dan ook op tot nadere uitwerking van de plannen. De grote vraag is of de gemeente Boxtel wel de pecunia, met andere woorden het geld heeft voor alle (tot nu toe weinig geconcretiseerde) plannen.
Wie kent de Pachira? Is de coalitie bekend met de Pachira? De Pachira is een boom, een boom die bekend staat als geluks- dan wel geldboom. In Zuid-Amerika gelooft men dat de bladeren geld kunnen vervangen. Gelukkig is er in onze gemeente een hoge ambitie om bomen te planten, maar of men de Pachira veelvuldig gaat planten dat betwijfelen wij.
Onze voorgangster mevrouw Van den Einden heeft in oktober al aangeven zich grote zorgen te maken om de financiële situatie van Boxtel. Zij pleitte voor het organiseren van lokaal bestuurlijke kracht om zicht en grip te krijgen op de wankele financiële situatie. En onlangs heeft onze nieuwe fractie grote vraagtekens gezet bij de uitvoering van de Boxtelse heroverweging in de huidige vorm, omdat we daarmee een genuanceerde bezuiniging niet kunnen dragen. Tevens is het zorgelijk dat deze coalitie geen enkele connectie met een landelijke politieke partij heeft, waardoor het rammelen aan de Haagse geldboom lastiger is. Wij adviseren alle as. wethouders dan ook om lid te worden van een goed georganiseerde landelijke partij (knipoogje).
In mijn eerste presidium werd ik overigens onmiddellijk geconfronteerd met de slechte financiële positie van onze gemeente. We hebben namelijk samen moeten besluiten om kapotte sporttoestellen voor speciaal onderwijs per direct te vervangen. Het ging om een bedrag van acht duizend euro. Dan slaat me de schrik om het hart dat wij inderdaad onvoldoende financiële middelen hebben om een basale uitrusting niet automatisch te kunnen vervangen.
De coalitie wil de tijd tot eind oktober nemen om de financiële situatie in beeld te brengen en de maatregelen te kwantificeren. We willen als oppositie echter eerder inzicht in de financiële onderbouwing en de noodzakelijke bezuinigen. Daarom dienden we op initiatief van PvdA-GroenLinks de motie in:
Financiële onderbouwing coalitieakkoord: om vóór 1 juli te komen met een financiële onderbouwing met daarin de noodzakelijke ombuigingen en maatregelen voor 2021, onafhankelijk van de Kerntakendiscussie.
Deze motie is onderschreven door de voltallige oppositie CDA, D66, SP en VVD.
Vervolgens komt de vraag aan welke financiële knoppen we nog meer kunnen draaien? PvdA-GroenLinks wil aan de knop van het principe ‘de vervuiler betaalt’ draaien want vervuilen is tot nu toe te goedkoop en duurzaamheid wordt vaak gezien als duurder. Rioolbelasting voor huishoudens is nu op basis van 1 of 3 personen per huishouden, dit kan omgezet worden naar een verbruiksbelasting in m3. Bovendien kan het tarief voor grootverbruikers (bedrijven) verhoogd worden. Dan snijdt het mes aan twee kanten. Onze gemeente krijgt meer inkomsten en iedereen, ook de grootverbruikers worden aangespoord om zuiniger met o.a. water om te gaan. De beloning van inwoners die gaan voor een kleinere voetafdruk zou volgens ons sowieso meer aandacht moeten krijgen. Omliggende gemeenten laten zien dat hier nog een wereld te winnen is.
Er is nog een andere invalshoek op het gebied van milieu. We kunnen de kosten van milieu ongelukken afwentelen op de veroorzaker. In Boxtel draait nu de burger indirect op voor de kosten van bijv. de OmgevingsDienst. Dat kan anders.
Dan de wooncrisis. Het concept beleidsakkoord laat zien dat er meer aan lange termijn denken wordt gedaan en we goed willen zorgen voor de komende Boxtelse generaties. Dan is het echter onbegrijpelijk dat er niet automatisch duurzaam en zo klimaatvriendelijk als mogelijk wordt gebouwd. Ja, de woningnood is heel hoog. Maar bewoners betalen een enorme (energie)rekening als we goedkoop bouwen en niet onmiddellijk duurzaam bouwen. Dan wordt het duurkoop.
Overigens begrijpelijk dat de woonvisie van het vorige college wordt gevolgd. Echter in de praktijk blijkt dat er toch te weinig goedkope woningen worden gebouwd omdat er minder op wordt verdiend. Wij stellen dan ook voor om een percentage voor sociale huur en goedkope koopwoningen bij elk project af te dwingen. Als het om goede redenen niet lukt in een bepaald project, dan mag een ontwikkelaar dat op een andere locatie compenseren. Als dat ook niet lukt, mag het worden afgekocht voor € 30.000 per sociale woning. Dat geld kunnen wij dan weer inzetten op andere plekken.
PvdA-GroenLinks ziet in het concept beleidsakkoord aandacht voor klimaat. Toch hebben we wel wat vraagtekens bij het ambitieniveau van het college. Het college wil vooral inzetten op zonne-energie. Het tempo is te laag en men praat nog steeds over daken volleggen, iets wat allang had moeten gebeuren. Met 50 hectaren/jaar gaan we niet aan de opgave voldoen zoals in de RES is vastgelegd. Het beleidsakkoord is erg terughoudend wat betreft windenergie. Wij denken dat dit wel hard nodig is om tot 45% reductie van CO2 te komen in 2030. PvdA-GroenLinks doet dan ook een klemmend beroep op het college om samenwerking te zoeken in Regio Noordoost Brabant. Daarnaast vragen wij ook een burgerberaad te organiseren in deze regio, zodat ideeën van onderop benut kunnen worden. Wij vinden het ook belangrijk om de komende jaren over de gemeentegrenzen heen te kijken zodat de beste plekken voor windmolens en zonneparken gerealiseerd kunnen worden. Niet in de laatste plaats om een goede efficiënte infrastructuur van het stroomnet te benutten en te ontwikkelen zodat we in de toekomst voldoende energie hebben. Het burgerberaad is een belangrijk instrument om met elkaar de energietransitie vorm te geven en de urgentie ervan te ervaren. Daarnaast zou het eventuele bezwaarprocedures kunnen voorkomen. PvdA-GroenLinks is zeer tevreden dat men de baten van energieopwekking terug wil geven aan de burgers.
Naast opwekking van energie zal men ook besparing in het beleid moeten opnemen. Vorst 2 en Greentech zijn daarin mooie uitdagingen. Wij willen echter ook bestaande bedrijven meenemen om energie te gaan besparen.
Wat betreft duurzaamheid zijn we verheugd dat het college werk wil maken van de duurzaamheidsagenda. Hoewel wij van PvdA-GroenLinks het vaak toejuichen om burgers bij het proces te betrekken concluderen we nu dat er al wel veel plannen zijn gemaakt in samenspraak met burgers, maar dat het aan de uitvoering ontbreekt. Er zijn een aantal projecten uitgevoerd, zoals Tiny Forest en Steenbreek, maar we willen met behulp van het amendement duurzaamheidsagenda 2017-2022 vaart zetten achter de al bestaande duurzaamheidsagenda. Daarom dienden wij een Amendement in om dit per 1 mei in gang te zetten. Dit minstens om aan te geven dat de grote plannen al drie jaar op de plank liggen.
People, planet, profit
People, planet, profit wordt herhaaldelijk genoemd in het beleidsakkoord. Het college zegt deel uit te willen blijven maken van een Fairtrade gemeente. Wij zouden graag zien dat Boxtel zich niet alleen verbindt aan fair trade, maar ook instrumenten gaat omarmen die SDG (duurzame ontwikkelingsdoelen) van de Verenigde Naties gaan implementeren.
De economie draait niet alleen om geld verdienen, maar moet waarde toevoegen aan de samenleving. De waarde toevoeging kan bestaan uit het in beeld brengen van de voetafdruk van wonen en werken (bedrijven) en er met elkaar ervoor te zorgen dat deze voetafdruk de komende jaren kleiner wordt.
De PvdA-GL wil graag haar ideeën inbrengen bij het college voor een sterke en duurzame samenleving. Tot slot concluderen we dat er voor de maand juli financiële helderheid moet zijn. Er meer concrete stappen voor een burgerberaad moeten worden gezet. En dat we zo snel mogelijk samen aan de slag gaan om de klimaatcrisis aan te pakken.